كربن (C)
كربن مهمترين و موثرترين عنصر آلياژي در فولادها مي باشد و بالاترين تاثير را در ساختار آن دارد. هر فولاد آلياژ شده علاوه بر كربن عناصر آلياژي ديگري نظيرسيليسيم _ منگنز _ فسفر و گوگرد را به همراه خواهد داشت، به طوري كه اين عناصر به شكلي ناخواسته به هنگام فرآيند توليد در فولاد باقي خواهند ماند.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
منگنز سرعت خنك شدن بحراني را به شدت كم مي كند به همين دليل سختي پذيري و نقطه تسليم و استحكام نهايي را افزايش مي دهد.با اضافه نمودن منگنز تاثيرات مطلوبي در قابليت هاي آهنگري و جوشكاري فولاد به وجود مي آيد و به طور قابل ملاحضه اي عمق سختی فولادها را بيشتر مي كند. مهمترين خاصيت منگنز تركيب با گوگرد بوده و از تركيب شدن گوگرد با آهن جلوگيري مي نمايد.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
سيليس استحكام فولاد را افزايش مي دهد وسختي پذيري را زياد مي كند. همچنين مقاومت سايشي را افزايش مي دهد. به علت افزايش استحكام تسليم، عنصر اصلي در فولادهاي فنر است. در مقادير بالاي سيليس، سختي پذيري و استحكام فولاد افزايش مي يابد ولي اين افزايش همراه با كاهش شكل پذيري و انرژي ضربه است.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
فسفر خاصيت ماشينكاري، براده برداري، شكنندگي در حالت سرد و استحكام در حالت گرم را افزايش داده و مقاومت در برابر ضربه را كاهش مي دهد.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
نقطه تسليم و مقاومت در برابر كشش فولاد را تغيير نمي دهد. در فولادهاي خوش تراش وجود گوگرد عامل مهمي است. در واقع، يكي از راه هاي افزايش قابليت ماشينكاري، اضافه كردن گوگرد به تركيب فولاد است. وقتي ابزار برش روي سطح قطعه كار مي كنند، به علت وجود سولفات منگنز طول پليسه ها كوتاه تر مي شوند و نقش روان كار را نيز ايفا مي كنند و در نتيجه صافي سطح بيشتر مي شود.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
كروم عنصر اصلي در فولاد هاي زنگ نزن است. علل اصلي در افزودن كروم به تركيب فولاد افزايش سختي پذيري فولاد حفظ استحكام و سختي فولاد در دماهاي بالا و شرايط كاري و افزايش مقاومت خوردگي در محيط هاي اكسيدكننده دانست. با افزايش درصد كروم، مقاومت خوردگي فولاد زياد مي شود و همچنين در دماهاي بالا مقاومت به اكسيداسيون آن ها زياد خواهد شد.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
نيكل به عنوان عنصر آلياژي در فولاد به همراه كروم استفاده مي شود. نيكل سختي پذيري فولاد را افزايش مي دهد. نيكل خود به خود باعث افزايش مقاومت خوردگي مي شود.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
مليبدن (Mo)
اين عنصر به طور معمول با عناصر ديگر آلياژ مي شود. در فولاد كروم _ نيكل دار و فولاد منگنزدار سبب ريز دانه سازي می شود و باعث بهبود قابليت جوشكاري ميشود و نقطه تسليم و استحكام نهايي را بالا می برد. با ازدياد درصد موليبدن جوش پذيري می يابد.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
كبالت (Co)
كبالت موجب بهبود استحكام مكانيكي فولاد در برابر دماي بالا مي شود. لذا به عنوان يك عنصر آلياژي در فولادهاي ابزاري گرم كار مورد استفاده قرار مي گيرد.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
تنگستن (W)
تنگستن كاربرد زيادي در توليد فولاد هاي ابزار داشته و اخيرا در توليد فولادهاي پرآلياژي مقاوم در برابر حرارت نيز استفاده مي شوند. سختي پذيري را افزايش مي دهد و از افت سختي در دماهاي بالا كه امري رايج در نوك ابزار است جلوگيري مي كند.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
واناديوم (V)
با افزودن واناديم به فولادهاي ابزار و آلياژي سختي پذيري آنها افزايش مييابد. واناديم به عنوان عنصرآلياژي در فولادهاي كربني ميكروآلياژي استفاده ميشود و تنها به مقدار كمي كافي است تا افزايش قابل توجهي در استحكام فولاد به دست آيد. اين عناصر به تنهايي و يا به صورت تركيبي، مقاومت فولاد را بالا مي برند.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
در فولاد هاي ضد زنگ نيز براي از بين بردن اثر مخرب كاربيد كروم مورد استفاده قرار مي گيرد.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
در فولادهاي ضد زنگ اثري مشابه تيتانيوم را داشته و به تنهايي و يا به همراه تيتانيوم مورد استفاده قرار میگیرد.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
يكي از قويترين اكسیژن زداها و نيتروژن زداهاست و بر اساس نتايج بدست آمده تأثير بسيار زيادي براي مقابله با كرنشهاي ناشي از پيري دارد. در تركيب با نيتروژن تشكيل نيترور سخت ميدهد كه باعث افزايش مقاومت در برابر پوستهاي شدن ميشود به همين دليل به عنوان عنصري آلياژي براي مقاومت حرارتي فولادها بهكار ميرود.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
قلع (Sn)
نقطه تسليم و مقاومت در برابر كشش فولاد را تغيير نمي دهد ولي در نورد سرد مشكل زا ميباشد . زيرا افزايش اين عنصر در فولاد باعث ايجاد تركيباتي ميشود كه دماي ذوب آنها پايين ميباشد.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
مس به عنوان يك فلز آلياژي به تعداد بسيار كمي از فولادها اضافه مي شود. زيرا اين فلز به زير لايه هاي سطحي فولاد تمركز يافته و درفرآيند شكل دهي گرم با نفوذ به مرز دانه ها، حساسيت سطحي را در فولادها به وجود ميآورد. لذا به عنوان يك فلز مخرب در فولادها محسوب ميگردد. به واسطه حظور مس نقطه تسليم و نسبت نقطه تسليم به استحكام نهايي افزايش مييابد.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
باعث كم شدن خاصيت نورد در فولاد ميشود. كيفيت سطحي فولاد را كم ميكند. به دليل افزايش خاصيت شكلگيري فولاد، در فولادهاي اتومات بيشتر مورد استفاده مي باشد.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
يك عنصر مخرب مي باشد. ازت (نیتروژن) موجب شكنندگي فولاد شده و خواص خم شدگي آن را تخريب مي نمايد.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
هيدروژن يك عنصر مخرب در فولاد تلقي ميگردد. زيرا موجب تردي و شكنندگي فولاد ميگردد. مخربتر ازنيتروژن بوده و انعطافپذيري را كم ميكند.
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
تاثیر عناصر آلیاژی بر خواص فولاد
جهت اطلاعات بیشتر به کانال تلگرام “فولاد سخت” بپیوندید